Sứ mệnh Genesis: Mỹ đẩy mạnh phát triển AI quyết tâm thống trị thế giới công nghệ
Một diễn biến mới lại vừa xuất hiện trên bản đồ công nghệ của nước Mỹ khi Tổng thống Donald Trump ký ban hành sắc lệnh hành pháp mang tên “Genesis Mission”. Đây không chỉ đơn thuần là một văn bản chiến lược nữa; nó giống như lời tuyên bố rằng chính quyền muốn gom toàn bộ nguồn lực quốc gia vào cuộc đua AI, từ giới nghiên cứu, doanh nghiệp, cho đến các cơ quan chính phủ. Thay vì tiếp tục để mỗi đơn vị chạy theo mục tiêu riêng lẻ, sáng kiến này hướng đến việc hình thành một mạng lưới thống nhất, hoạt động như hệ thần kinh trung tâm của quốc gia trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo.
Trong tầm nhìn của Nhà Trắng, các phòng thí nghiệm thuộc Bộ Năng lượng sẽ là “đầu tàu”. Michael Kratsios, cố vấn hàng đầu của Tổng thống về công nghệ, cho biết đây là nơi sở hữu dàn siêu máy tính cực mạnh, trữ lượng dữ liệu liên bang khổng lồ và năng lực triển khai các mô hình AI quy mô chưa cơ quan nào theo kịp. Theo ông, nếu huy động đồng bộ những nguồn lực này, quá trình phát triển công nghệ mới có thể được rút ngắn từ hàng năm trời xuống còn vài tháng. Nói cách khác, họ muốn biến AI thành “bệ phóng” cho những phát minh mà trước đây chỉ tồn tại trên lý thuyết.
Không dừng lại ở khu vực công, chính phủ còn kéo sự tham gia của loạt tập đoàn công nghệ lớn như Nvidia, Dell, AMD và HPE. Những doanh nghiệp này sẽ bổ sung phần cứng, gia tăng năng lực tính toán và hỗ trợ triển khai hệ thống cho các dự án liên bang. Nếu mọi thứ vận hành theo đúng kế hoạch, một loạt lĩnh vực như y học hiện đại, năng lượng bền vững, vật liệu siêu nhẹ hay mô phỏng khí hậu sẽ sớm được hưởng lợi. Các quan chức cũng kỳ vọng rằng tiến bộ từ AI có thể giúp giảm chi phí trong nhiều ngành, đặc biệt là những mặt hàng thiết yếu – vốn là mối bận tâm hàng đầu của cử tri Mỹ trong bối cảnh giá cả leo thang.
Tuy nhiên, không phải cứ AI là “tương lai màu hồng”. Các trung tâm dữ liệu phục vụ AI tiêu thụ lượng điện khủng khiếp, vấn đề khiến cả giới môi trường lẫn ngành năng lượng đau đầu. Bộ trưởng Năng lượng Chris Wright thẳng thắn thừa nhận rằng nếu không giải quyết bài toán điện năng, mọi tham vọng về AI quy mô quốc gia sẽ trở nên nửa vời. Vì vậy, Genesis Mission cũng chú trọng vào việc nâng cấp lưới điện quốc gia, tìm nguồn năng lượng mới và giảm chi phí vận hành để tránh việc AI trở thành gánh nặng.
Khi mô tả về chương trình, Kratsios so sánh nó với “cuộc tổng động viên khoa học lớn nhất kể từ kỷ nguyên Apollo”. Thông điệp gửi đi khá rõ: Mỹ không được phép đứng sau Trung Quốc hay bất kỳ quốc gia nào khác trong cuộc cạnh tranh AI toàn cầu. Chính quyền Trump gần đây cũng liên tục nới lỏng các quy định liên quan đến triển khai hạ tầng AI, nhằm loại bỏ tình trạng mỗi bang một kiểu và tạo nên một khung tiêu chuẩn thống nhất trên toàn quốc.
Có thể nói, Genesis Mission không chỉ là một kế hoạch công nghệ. Nó là bước đi thể hiện quyết tâm của Washington trong việc giữ vị thế dẫn đầu, đồng thời định hình lại cách Hoa Kỳ đối mặt với những thách thức công nghệ trong thập kỷ tới.